Spreekwoorden en gezegden - Пословицы и поговорки
Spreekwoorden die in het Russisch en het Nederlands hetzelfde betekenen, maar heel anders uitgedrukt worden.
Берись дружно, не будет грузно.
Letterlijk: Als we het samen aanpakken, dan zal het niet zwaar zijn.
Idiomatisch: Vele handen maken licht werk.
Арте́льный горшо́к гу́ще кипи́т.
Letterlijk: De pot van een artel (coöperatief genootschap ten tijde van de Sovjet-Unie) kookt intenser.
Idiomatisch: Vele handen maken licht werk.
В гостях хорошо, а дома лучше.
Letterlijk: Het is fijn om ergens te gast te zijn, maar thuis zijn is beter.
Idiomatisch: Oost, West, thuis best.
С волками жить, по-волчьи выть.
Letterlijk: Als je bij de wolven leeft, zul je met de wolven mee moeten huilen.
Idiomatisch: Waar je mee omgaat, daar raak je mee besmet.
У меня гора с плеч упала.
Letterlijk: Er viel een berg van mijn schouders.
Idiomatisch: Het was een pak van mijn hart
Где тонко — там и рвётся.
Letterlijk: Waar het het dunst is, daar breekt het.
Idiomatisch: De keten is niet sterker dan de zwakste schakel.
Посади́ свинью́ за стол - она́ и но́ги на сто́л.
Letterlijk: Zet een varken aan tafel, en ze zal ook snel haar poten op tafel leggen.
Idiomatisch: Geef hem een vinger en hij neemt je hele hand.
Видна птица по полёту.
Letterlijk: Aan zijn vlucht herken je de vogel.
Idiomatisch: Aan zijn vruchten ken je de boom.
Вот где собака зарыта.
Letterlijk: Daar is de hond begraven.
Idiomatisch: Daar wringt de schoen.
Betekenis: Dat is het knelpunt, de moeilijkheid.
Злые языки страшнее пистолета.
Letterlijk: Kwaadaardige woorden zijn schrikwekkender dan een pistool.
Idiomatisch: Het puntje van een gouden pen, is het scherpste wapen dat ik ken.
Betekenis: Met woorden (geschreven of gesproken) kun je iemand meer kwetsen dan met wapens.
В семье не без урода.
Letterlijk: Ieder gezin heeft een lelijkerd.
Idiomatisch: In iedere familie is er wel een zwart schaap.
Betekenis: In iedere familie is wel iemand te vinden die niet helemaal koosjer is.
Век живи - век учись.
Letterlijk: Leef een eeuw lang, leer een eeuw lang.
Idiomatisch: Je bent nooit te oud om te leren.
Гусь свинье не товарищ.
Letterlijk: De gans is geen kameraad van het varken.
Idiomatisch: Soort zoekt soort.
Betekenis: Mensen gaan het liefst om met gelijkgestemden.
Кто рано встаёт, тому Бог подаёт.
Letterlijk: Wie vroeg opstaat, aan hem zal God (voorspoed) schenken.
Idiomatisch: De morgenstond heeft goud in de mond.
Лучше синица в руках, чем журавль в небе.
Letterlijk: Beter een meesje in de hand, dan een kraanvogel in de lucht.
Idiomatisch: Beter één vogel in de hand, dan tien in de lucht.
Лучше один раз увидеть, чем сто раз услышать.
Letterlijk: Beter één keer gezien, dan honderd keer van horen zeggen.
Idiomatisch: Eerst zien, dan geloven.
Ложка дёгтя портит бочку мёда.
Letterlijk: Één druppel teer bederft een vat vol honing.
Idiomatisch: Één rotte appel bederft de hele mand.
Паршивая овца всё стадо портит.
Letterlijk: Het schurftige schaap bederft de hele kudde.
Idiomatisch: Één rotte appel bederft de hele mand.
Лиха беда начало.
Letterlijk: Een probleempje is het begin van een ongeluk.
Idiomatisch: Van de regen in de drup terechtkomen.
Betekenis: Van een slechte situatie in een nog slechtere terechtkomen. Kleine probleempjes kunnen uitgroeien tot een enorme ramp.
Из огня да в полымя.
Letterlijk: Uit het vuur, in de vlam.
Idiomatisch: Van de regen in de drup
Betekenis: Van een slechte situatie in een nog slechtere terechtkomen. Kleine probleempjes kunnen uitgroeien tot een enorme ramp.
От во́лка бежа́л, да на медве́дя попа́л.
Letterlijk: De wolf ontvlucht maar bij de beer terechtgekomen.
Idiomatisch: Van de regen in de drup
Betekenis: Van een slechte situatie in een nog slechtere terechtkomen. Kleine probleempjes kunnen uitgroeien tot een enorme ramp.
В Тулу со своим самоваром не ездят.
Letterlijk: Niemand gaat naar Toela met zijn eigen samowar.
Idiomatisch: Water naar de zee dragen.
Betekenis: Iets overbodigs doen. Je moet niet iets daar brengen, waar datgene wat je meebrengt al in overvloed is. Toela staat bekend als de hoofdstad van de samowar, de Russische theeketel. Daar hoef je dus niet nog meer samowars naar toe te brengen.
В чужой монастыррь со своим уставом не ходят.
Letterlijk: Niemand neemt zijn eigen kloosterregel mee naar een ander klooster.
Idiomatisch: Andere landen, andere zeden.
Betekenis: Je moet je aanpassen aan lokale gebruiken als je ergens te gast bent.
Жизнь прожить — не поле перейти.
Letterlijk: Het leven is niet zoals een wandeling door de velden.
Idiomatisch: Het leven gaat niet over rozen.
Betekenis: Het leven is hard.
За спрос не бьют в нос.
Letterlijk: Voor een vraag zullen ze je niet op de neus slaan.
Idiomatisch: Vragen staat vrij.
Не руби сук, на кото́ром сиди́шь.
Letterlijk: Zaag niet de tak waarop je zit af.
Idiomatisch: De poten onder je eigen stoel vandaan zagen.
Кому война, а кому мать родна.
Letterlijk: Wat voor de één oorlog is, is voor de ander zijn lieve moedertje.
Idiomatisch: De één zijn dood is de ander zijn brood.
Betekenis: Waar de één aan verliest, daar wint een ander op.
Что было, то прошло и быльём поросло.
Letterlijk: Wat geweest is, is voorbij, en overgroeid met gras.
Idiomatisch: Laat het verleden rusten.
Idiomatisch: Je moet geen oude koeien uit de sloot halen.
В чужу́ю жену́ чёрт ло́жку мёда кладёт.
Letterlijk: De duivel voegt een druppel honing toe aan andermans vrouw.
Idiomatisch: De verboden appel smaakt het lekkerst.
Betekenis: Iets dat buiten bereik is, is daardoor des te meer aantrekkelijk.
Гла́дко бы́ло на бума́ге, да забы́ли про овра́ги, а по ним шага́ть.
Letterlijk: Het zag er goed uit op papier, maar we waren de ravijnen vergeten, en daar zullen we overheen moeten.
Idiomatisch: We hebben niet verder gekeken dan onze neus lang is.
Idiomatisch: De praktijk is weerbarstiger dan de theorie.
Аппети́т прихо́дит во вре́мя еды́.
Letterlijk: Honger arriveert rond etenstijd.
Idiomatisch: Honger maakt rauwe bonen zoet.
Всего с собой не унесёшь.
Letterlijk: Je kunt niet alles met je meenemen.
Idiomatisch: Een doodshemd heeft geen zakken.
Большо́му кораблю́ — большо́е пла́вание.
Letterlijk: Voor een groot schip, een grote reis.
Idiomatisch: De sterkste schouders dragen de zwaarste lasten.
Betekenis: Alles naar zijn eigen maat. / Alles naar eigen vermogen.
Een parodie op de vorige:
Большо́му кораблю́ — больша́я торпе́да.
Letterlijk: Voor een groot schip, een grote torpedo.
Idiomatisch: De sterkste schouders dragen de zwaarste lasten.
Betekenis: Alles naar zijn eigen maat. / Alles naar eigen vermogen.
Гони природу в дверь - она влетит в окно.
Letterlijk: Jaag de natuur naar de deur, ze zal het raam uitvliegen.
Idiomatisch: Het bloed kruipt waar het niet gaan kan.
Без муки нет науки.
Letterlijk: Zonder lijden geen wetenschap.
Idiomatisch: Wie mooi wil zijn moet pijn lijden.
Betekenis: Als je iets wilt bereiken zul je er moeite voor moeten doen.
Борода не делает философом.
Letterlijk: Een baard maakt nog geen filosoof van je.
Idiomatisch: Één zwaluw maakt nog geen lente.
Betekenis: Één voorteken is niet genoeg om aannames te doen.
Вертит языком, что корова хвостом.
Letterlijk: Hij draait met zijn tong als een koe met haar staart.
Idiomatisch: Hij liegt dat hij barst.
Временами и дурак умно говорит.
Letterlijk: Zelfs een dwaas zegt soms wijze dingen.
Idiomatisch: Zelfs een stilstaande klok geeft tweemaal per dag de goede tijd aan.
Betekenis: Maar vertrouw er niet op, want meestal zegt de dwaas geen wijze dingen en meestal geeft de stilstaande klok niet de goede tijd aan.
Ещё рыба не поймана, а уже принялись уху варить.
Letterlijk: Je hebt de vis nog niet gevangen maar je bent al wel vissoep aan het maken.
Idiomatisch: Je moet de huid van de beer niet verkopen voordat je hem geschoten hebt.
Betekenis: Je moet een karwei eerst tot een goed einde brengen voordat je verdere plannen maakt. Wees niet voorbarig.
Когда любовь шепчет, разум замолкает.
Letterlijk: Als liefde fluistert, wordt het verstand stil.
Idiomatisch: Liefde maakt blind.
Лучше добрые соседи, чем далёкая родня.
Letterlijk: Beter goede buren, dan verre verwanten.
Idiomatisch: Beter een goede buur dan een verre vriend.
Лучше один раз увидеть, чем сто раз услышать.
Letterlijk: Beter één keer gezien, dan honderd keer gehoord.
Idiomatisch: Een foto zegt meer dan duizend woorden.
Не бойся собаки, что лает, а бойся той, что молчит и хвостом виляет
Letterlijk: Wees niet bang voor de hond die blaft, wees bang voor de hond die stil is en met zijn staart zwaait.
Idiomatisch: Blaffende honden bijten niet.
Меньше знаешь - крепче спишь.
Letterlijk: Hoe minder je weet, hoe dieper je slaapt.
Idiomatisch: Wat niet weet, wat niet deert.
Betekenis: Soms kun je maar beter iets niet weten.
Моя хата с краю - ничего не знаю.
Letterlijk: Mijn huisje staat aan de rand (van het dorp), ik weet niets.
Idiomatisch: Mijn naam is haas, ik weet van niets.
Betekenis: Ik weet er niets vanaf en ik heb er niets mee te maken.
На вкус и цвет товарищей нет.
Letterlijk: In smaak en kleur zijn er geen kameraden.
Idiomatisch: Over smaak valt niet te twisten.
Чёрт во что ни нарядится, всё чёртом останется.
Letterlijk: Al kleedt een duivel zich netjes, het blijft een duivel.
Idiomatisch: Al draagt een aap een gouden ring, het is en blijft een lelijk ding.
Не гони коня кнутом, а гони коня рублём.
Letterlijk: Drijf het paard niet met de zweep, drijf het paard met een roebel.
Idiomatisch: Je kunt meer vliegen vangen met stroop dan met teer.
Не ошибается тот, кто ничего́ не де́лает.
Letterlijk: Degene die nooit wat doet is degene die zich nooit vergist.
Idiomatisch: Van je fouten kun je leren.
Не так стра́шен чёрт, как его́ малю́ют.
Letterlijk: De duivel is niet zo eng als dat hij getekend wordt.
Idiomatisch: De soep wordt niet zo heet gegeten als hij opgediend wordt.
Поспеши́шь - люде́й насмеши́шь.
Letterlijk: Haast je en mensen zullen lachen.
Idiomatisch: Haastige spoed is zelden goed.
Ранняя пташка червяка ловит.
Letterlijk: De vroege vogel vangt de worm.
Idiomatisch: De morgenstond heeft goud in de mond.
У всякой пташки свои замашки.
Letterlijk: Ieder vogeltje heeft zijn eigen manieren.
Idiomatisch: Ieder vogeltje zingt zoals het gebekt is.
2024 Harmen Schoonekamp | contact | Talennet | sitemap.
"Wie geen vreemde talen kent, snapt niets van zijn eigen taal.
Кто не знает иностранных языков, тот ничего не смыслит и в своём родном языке.
"